Kto jest odpowiedzialny za pracownika

Nie dostałeś umowy na czas, kolejna nadgodzina mija ku chwale ojczyzny, a twojej teczki osobowej nigdy nie było – możesz być pewny, że nic nie umknie inspekcji pracy. Co więcej groźba grzywny, którą straszy cię szef nieoczekiwanie spaść może właśnie na niego. Zacznijmy od podstawowego w tym zakresie postanowienia art. 281 kp, zgodnie z którym za niedopełnienie określonych obowiązków odpowiada pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu.

Pozostając na gruncie przywołanej regulacji można zatem zauważyć, iż – przykładowo – za niepotwierdzenie na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę osoba wykonująca zadania z zakresu spraw kadrowych w danym zakładzie pracy może zostać zobowiązana do zapłacenia kary grzywny od 1.000 zł do maksymalnie 30.000 zł, o ile to ona była osobą odpowiedzialną za prawidłowość zawieranych umów o pracę. Podobna sankcja może spotkać osobę, która działając w imieniu pracodawcy narusza przepisy o czasie pracy (np. wymaga od pracowników świadczenia pracy ponad normy czasu pracy), nie prowadzi akt osobowych pracowników czy rozwiązuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia naruszając w sposób rażący przepisy prawa pracy. Ukarana grzywna we wskazanej wyżej wysokości może być również osoba odpowiedzialna za stan BHP albo osoba kierująca pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, która nie przestrzega przepisów lub zasad BHP. Z kolei grzywną nie niższą niż 3.000 zł zagrożone jest działanie osoby odmawiającej zatrudnienia kandydata do pracy o ile osoba ta kieruje się takimi przesłankami jak płeć, wiek, przekonania polityczne, wyznanie etc.

Nierzadko w strukturze organizacyjnej zakładu pracy wyznaczona jest również osoba dokonująca wszelkich „rozliczeń” z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Mając to na uwadze warto pamiętać, iż osoba taka, w razie naruszenia obowiązków nałożonych w tym zakresie na pracodawcę (np. nieterminowe opłacanie składek, utrudnienia przeprowadzenia kontroli), może zostać ukarana karą grzywny do 5.000 zł (art. 98 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Na zakończenie warto zauważyć, iż także inne ustawy przewidują swoiste sankcje za naruszanie regulacji prawa pracy – wśród nich wymienić można chociażby ustawę o związkach zawodowych, ustawę o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, ustawę o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji czy (oczywiście) ustawę o Państwowej Inspekcji Pracy.