Definicja wypadku przy pracy ujęta została w tzw. ustawie wypadkowej, zgodnie z którą za wypadek przy pracy uznaje się zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz albo śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Dopiero łączne spełnienie tych przesłanek pozwala zakwalifikować zdarzenie jako wypadek przy pracy. Doprecyzujmy nieco tą definicję…
Za nagłe uznawane jest zdarzenie krótkotrwałe. Niewątpliwie nagłe będzie skaleczenie czy upadek z wysokości, ale ową „nagłość” spełnia także np. narażenie przez określony czas na szkodliwe działanie czynników chemicznych. Jednak w takim przypadku przyczyna wypadku nie może oddziaływać na pracownika dłużej niż jeden dzień roboczy.
Kolejna sprawa istotna dla wypadku to wymóg zewnętrzności przyczyny. Oznacza on tyle, że źródło powstania urazu musi leżeć poza organizmem pracownika. Wymaganą przyczyną będzie zatem działanie maszyny czy sił przyrody, potknięcie się pracownika lub bardziej czy mniej umyślny czyn innej osoby. Wiele wątpliwości budzi to, czy np. zawał serca, jakiego doznał pracownik w czasie pracy, może zostać uznany za wypadek przy pracy. Jeśli przyczyna zawału tkwiła wyłącznie w organizmie poszkodowanego, to nie ma mowy o wypadku. Natomiast jeśli zawał wywołany został np. nadmiernym wysiłkiem fizycznym, to taki wysiłek może zostać uznany za przyczynę zewnętrzną.
Żeby zdarzenie zakwalifikować jako wypadek przy pracy, to musi ono skutkować powstaniem urazu lub śmiercią poszkodowanego. W odniesieniu do wypadku śmiertelnego ustawodawca zastrzegł, iż śmierć poszkodowanego nie musi nastąpić natychmiast, jednakże nie może być to później niż w okresie 6 miesięcy od dnia wypadku.
Z kolei przesłanka związku zdarzenia z pracą jest spełniona w trzech przypadkach. Po pierwsze, jeżeli zdarzenie nastąpiło podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. Druga sytuacja dotyczy zdarzenia zaistniałego podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, choćby nie było to wynikiem polecenia. Trzeci zaś przypadek dotyczy zdarzeń, które miały miejsce w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Dodatkowo, ustawodawca przewidział też sytuacje, w których dane zdarzenie jest traktowane na równi z wypadkiem przy pracy. Takimi są bowiem wypadki w czasie podróży służbowej, podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony oraz przy wykonywaniu zadań zleconych przez organizacje związkowe. Szczególnym rodzajem wypadków są wypadki mające miejsce w drodze do albo z pracy – ich regulacja zawarta została w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.