Od 1 stycznia 2018 roku praca sezonowa dla cudzoziemców objęta jest nową regulacją w zakresie pozwoleń na pracę w Polsce dla cudzoziemców (obywateli państw nie należących do UE) – pozwolenie na pracę sezonową. Pozwolenie to wydane może być na maksymalnie 9 miesięcy w danym roku kalendarzowym. Warunek stanowi zatrudnienie w ściśle określonych sektorach.
Czym jest praca sezonowa
Rodzaje prac zaliczonych do pracy sezonowej zgodnie z nowymi przepisami zostały wskazane w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 90 ust. 9 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z wydanym w dniu 8 grudnia 2017 r. rozporządzeniem główne sektory, w których występuje praca sezonowa to: rolnictwo, turystyka i ogrodnictwo – w zakresie działalności sklasyfikowanej według ściśle określonych kodów PKD.
Istotne jest, że ustawa nie wymaga, by praca sezonowa odbywała się wyłącznie w ramach zatrudnienia pracowniczego. Nie ma formalnych przeszkód do zatrudnienia cudzoziemców na podstawie umów cywilnoprawnych.
Wynagrodzenie dla cudzoziemca nie niższe niż dla innych pracowników
Zezwolenie na wykonywanie pracy sezonowej przez cudzoziemca inaczej niż w przypadku wydawania „zwykłych” zezwoleń wydawanych przez wojewodów, wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonanie pracy. Wniosek o wydanie pozwolenia na pracę sezonową jest składany przez podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi.
Podstawowym warunkiem, aby mogło dojść do wydawania takiego zezwolenia, jest wykazanie, że wysokość wynagrodzenia przewidzianego za pracę sezonową nie jest niższe niż wysokość wynagrodzenia pracowników wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku.
Dodatkowo wnioskujący będzie obowiązany dołączyć informację starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na rynku polskim, jeśli cudzoziemiec nie pochodzi z państw objętych rozporządzeniem ministra właściwego do spraw pracy (aktualnie są to obywatele: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy) – tzw. „test rynku pracy”.
Ewidencja wpisów
Starosta będzie miał obowiązek dokonać wpisu do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej i wydania zaświadczenia o wpisie, jeżeli cudzoziemiec po uzyskaniu zezwolenia na pracę sezonową, będzie ubiegał się o wizę lub przyjazd cudzoziemca odbywa się w ramach ruchu bezwizowego oraz nie zachodzą przesłanki, które uniemożliwią mu uzyskanie pozwolenia na pracę sezonową.
Dodatkowo starosta może dokonać wpisu wniosku do ewidencji wniosków, jeśli wnioskuje o to podmiot powierzający wykonywanie określonej pracy cudzoziemcowi określonemu w rozporządzeniu wykonawczym (aktualnie obywatelom Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy), na okresy nie dłuższe niż 9 miesięcy w przeciągu 3 kolejnych lat, a ponadto zostaną spełnione dodatkowe warunki określone w art. 88q:
- podmiot wnioskujący powierzał już cudzoziemcowi, którego wniosek dotyczy pracę sezonową co najmniej raz w przeciągu 5 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku;
- nie zalega z uiszczaniem zaliczek na podatek dochodowy i składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli były wymagane w związku z pracą wykonywaną przez tego cudzoziemca.
Zezwolenie na pracę sezonową
Jak wspomniano wyżej pozwolenie takie zostaje wydane na maksymalnie 9-miesięczny okres czasu. Samo pozwolenie powinno zawierać:
- wskazanie konkretnego podmiotu, dla którego zezwolenie zostało wydane;
- najniższe wynagrodzenie;
- wymiar czasu lub liczbę godzin pracy;
- informacja, kiedy zezwolenie traci ważność.
Powierzenie pracy innego rodzaju
Ustawa przewiduje możliwość powierzenia cudzoziemcowi wykonywania innej pracy niż praca sezonowa bez konieczności występowania o odrębne zezwolenie na pracę, pod pewnymi warunkami. Mianowicie:
- okres wykonywania pracy innego rodzaju nie może przekroczyć łącznie 30 dni w trakcie trwania zezwolenia oraz cudzoziemiec jest obywatelem państwa wskazanego w rozporządzeniu wykonawczym (aktualnie obywatele Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy),
- cudzoziemiec nie wykonuje pracy w charakterze pracownika tymczasowego, a wynagrodzenie przy pracy innego rodzaju nie będzie niższe niż to określone w zezwoleniu na pracę sezonową.
Ograniczenia te nie dotyczą możliwości powierzenia cudzoziemcowi w okresie ważności zezwolenia na pracę innej pracy sezonowej, a nie tylko tej wskazanej w zezwoleniu.
Obowiązek zapewnienia zakwaterowania
Podmiot, który powierzy pracę sezonową cudzoziemcowi ma obowiązek jednocześnie zapewnić zakwaterowanie takiemu pracownikowi. Może tego dokonać w formie najmu lub bezpłatnie w formie użyczenia lokalu. Wspólne dla obu sposobów jest to, że umowa dotycząca zakwaterowania musi być umową oddzielną niż umowa o prace sezonową. Może być zawarta w języku polskim. Jednakże, powierzający pracę sezonową ma obowiązek przedstawić cudzoziemcowi umowę w języku dla niego zrozumiałym. Zatem w większości przypadków będzie to wymagało tłumaczenia umowy na inny język niż polski.
Zawierając umowę o wynajem lokalu, powierzający pracę sezonową nie może zawrzeć w niej postanowienia, że czynsz będzie pobierany w formie potrącenia z wynagrodzenia za pracę sezonową. Takie postanowienie jest nieważne.
Opłata za złożenie wniosku
Wniosek o zezwolenie na pracę sezonową oraz oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi podlega opłacie. Jej wysokość określona jest w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw pracy – aktualnie wynosi ona 30,00 zł od każdego wniosku.