umowa o pracę z prezesem zarządu

Zdaniem Sądu Najwyższego, wykonywanie przez prezesa spółki jedynie kilku jednorazowych czynności (w ciągu kilku dni), nie prowadzi do zawarcia umowy o pracę, nawet wobec faktu, że prezes zarządu działał w oparciu o uchwałę rady nadzorczej. Uchwała ma charakter intencyjny i nie może być utożsamiana z zawarciem umowy o pracę.

Ten niewątpliwie kontrowersyjny problem był przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego w niedawnym wyroku z dnia 18 marca 2015 r. sygn. akt: III PK 116/14.

Występujący z powództwem początkowo współpracował z pracodawcą (spółką) jako prokurent na podstawie umowy zlecenie. Następnie uchwałą rady nadzorczej został powołany na stanowisko prezesa zarządu spółki. Nie podpisano jednak umowy o pracę. Swoją funkcję powód sprawował przez 9 dni wykonując niektóre obowiązki m.in. zatwierdził i podpisał listy płac oraz przyjmował korespondencje od akcjonariuszy. W tym czasie doszło również do planowej już wcześniej sprzedaży spółki, a następnie nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy odwołało dotychczasowych członków rady nadzorczej oraz prezesa zarządu. Prezes wystąpił do sądu z powództwem m.in. o ustalenie istnienia stosunku pracy, wynagrodzenia oraz wynagrodzenia w okresie zwolnienia chorobowego, na którym przebywał bezpośrednio po odwołaniu z funkcji.

Sąd pierwszej instancji uwzględnił powództwo. Wyrok został jednak zmieniony przez Sąd drugiej instancji, a stanowisko to podtrzymał Sąd Najwyższy.

W ocenie Sądu Najwyższego uchwała rady nadzorczej nie zastępuje oświadczenia dotyczącego zawarcia stosunku pracy. Mimo podjęcia uchwały przez radę nadzorczą w sprawie powołania prezesa zarządu de facto nie została ona zrealizowana, ponieważ nie została zawarta umowa o pracę. Przedmiotową umowę o pracę z prezesem zarządu, w imieniu spółki, powinna popisać rada nadzorcza, bądź pełnomocnik powołany uchwałą walnego zgromadzenia. Uregulowanie takie wynika z art. 379 § 1 ksh. W omawianej sprawie nie podjęto żadnych działań zmierzające do podpisania umowy, a tym samym zrealizowania uchwały rady.

Ze względu na specyfikę obowiązków członka zarządu wynikających z kodeksu spółek handlowych, samo wykonywanie czynności prezesa zarządu, zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższym, nie jest jeszcze wystarczające do stwierdzenia, że doszło do zawarcia umowy o pracę. Warto zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, możliwe jest zawarcie umowy o pracę z członkiem zarządu spółki kapitałowej w sposób dorozumiały, poprzez dopuszczenie do wykonywania pracy. Niemniej jednak zależy to każdorazowo od okoliczności sprawy, a wyroki dopuszczające taką możliwość dotyczyły w większości sytuacji zawarcia umowy o pracę z naruszeniem wspomnianego art. 379 § 1 ksh, a nie, jak w omawianej przez nas sprawie – nie zawarcia umowy w ogóle.