Wszystkim naszym czytelnikom dziękujemy za śledzenie naszego bloga. Jesteśmy otwarci na wszelkie pytania, które dotyczą problemów z zakresu prawa pracy. W dniu dzisiejszym odpowiadamy na pytanie naszego czytelnika. Czy wynagrodzenie osoby zatrudnionego na umowie o dzieło może zostać zatrzymane w poczet błędów w danym dziele?
W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, iż osoba realizująca jakiekolwiek prace na podstawie umowy o dzieło nie jest pracownikiem. Umowa o dzieło jest umową prawa cywilnego, zawieraną dla osiągnięcia konkretnego, oznaczonego w niej rezultatu (stworzenia dzieła) i jako taka nie stanowi podstawy nawiązania stosunku pracy. W związku z tym zaś, w przypadku nawiązania stosunku cywilnoprawnego (a nie stosunku pracy), nie znajdują zastosowania regulacje dotyczące pracowników, w tym w szczególności przepisy przewidujące ochronę wynagrodzenia za pracę.
Na marginesie dodać można, iż także w przypadku umowy o dzieło można żądać ustalenia, iż strony łączył w rzeczywistości stosunek pracy (wbrew nazwie zawartej umowy), o ile w danej sytuacji zostanie stwierdzone występowanie cech stosunku pracy – to jest jednak temat na inną okazję.
Wzajemne prawa i obowiązki stron umowy o dzieło powinny być ustalone w samej treści takiej umowy, zaś w razie braku takich postanowień zastosowanie znajdą przepisy kodeksu cywilnego.
Przede wszystkim zatem należy sprawdzić, czy w umowie są postanowienia dotyczące tego, w jakich przypadkach wykonawcy nie przysługuje wynagrodzenie lub kiedy ulega ono obniżeniu. Jeśli rozwiązań takich nie przewidziano w umowie, to sięgnąć należy po przepisy kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 637 k.c. jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu wykonawcy odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Wykonawca może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Zaś gdy wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że wykonawca nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy wykonawca nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego. W zakresie wzajemnych rozliczeń związanych z wadami stworzonego dzieła (realizowanych projektów) uzupełniająco stosuje się także przepisy o rękojmi przy sprzedaży.
W opisanej przez czytelnika sytuacji zacząć należy zatem od pytania, czy błędy, które zostały stwierdzone przez zamawiającego w wykonanych przez wykonawcę projektach są przez niego (wykonawcę dzieła) kwestionowane, tj. czy w opinii wykonawcy błędy te faktycznie wystąpiły. Jeśli błędy faktycznie zostały popełnione, należy ocenić czy są to wady istotne czy nieistotne – od tego bowiem zależy rodzaj uprawnień przysługujących zamawiającemu. Jeśli zaś stworzone projekty wykonawca dzieła uzna za wolne od wad, to ma on prawo domagać się od zamawiającego zapłaty umówionego wynagrodzenia wraz z odsetkami za zwłokę. W obu przypadkach zacząć należałoby od wystosowania do zamawiającego pisemnego wezwania do zapłaty całości lub części wynagrodzenia – zgodnie z oceną sytuacji wykonawcy działa. W odpowiedzi na takie wezwanie zamawiający może przedstawić swoje stanowisko, co będzie punktem wyjścia dla dalszych działań.