Jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy

Ubezpieczonemu, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje jednorazowe odszkodowanie, ustalane procentowo w stosunku do wielkości doznanych obrażeń. Zasadnicze znaczenie ma jednakże charakter wspomnianego odszkodowania, gdyż jako świadczenie ubezpieczeniowe a nie pracownicze nie podlega ono przedawnieniu. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 sierpnia 2007 roku (sygn. akt II UK 23/07) zasądził żonie zmarłego pracownika odszkodowanie pomimo upływu 9 lat od śmierci ubezpieczonego, potwierdzając tym samym, iż uprawniony może wystąpić do ubezpieczyciela w każdym czasie. Przyznanie jednorazowego odszkodowania następuje po złożeniu odpowiedniego wniosku i wydaniu decyzji przez ZUS.

Uprawnienie do wystąpienia o świadczenie uzależnione jest od wystąpienia stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu zdefiniowanego w art. 11 ustawy wypadkowej. Oznacza to, iż uraz nie odpowiadający wymogom określonym w ustawie nie będzie uprawniał do wystąpienia o przyznanie odszkodowania. Podobnie schematyczny jest również sposób obliczania wysokości odszkodowania, który sprowadza się do iloczynu określonego procentowo uszczerbku na zdrowiu, zarówno stałego jak i długotrwałego, oraz 20 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Obowiązująca wysokość odszkodowania jest podawana corocznie w obwieszczeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej i dotyczy okresu od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku. Za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przysługuje taka sama kwota (obecnie 645 złotych) niezależnie od tego czy ma on charakter stały czy długotrwały oraz jakiego jest rodzaju. W efekcie wysokość jednorazowego odszkodowania może być nieadekwatna do rodzaju oraz rozmiaru poniesionej szkody. W takiej sytuacji pracownik, który otrzymał niewspółmierne świadczenie z ZUS może dochodzić od pracodawcy na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego odszkodowania uzupełniającego, w zakresie w jakim szkoda nie została pokryta. Musi się jednak liczyć z koniecznością wykazania zaistnienia oraz wysokości szkody, związku przyczynowego pomiędzy powstaniem szkody a zdarzeniem stanowiącym wypadek przy pracy, a także co do zasady, winy pracodawcy.

Na koniec warto podkreślić, iż pracownik nie otrzyma świadczeń powypadkowych, jeżeli nie podejmie się leczenia i niezbędnej rehabilitacji, gdyż dopiero po zakończeniu terapii następuje ocena stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.