Ciąża w pracy

Ciąża to dla każdej matki szczególny okres, szczególna decyzja wiążąca się z równie szczególna zmianą sytuacji życiowej. Ustawodawca niejako starając się wesprzeć w tym okresie pracujące młode mamy zawarł w Kodeksie Pracy przepisy gwarantujące szczególną ochronę trwałości stosunku pracy kobiet w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego. Co za tym idzie zgodnie z postanowieniami art. 177 KP pracodawca nie tylko nie może wypowiedzieć umowy o pracę kobiecie w ciąży, ale także nie dojdzie do rozwiązania umowy o pracę wcześniej wypowiedzianej. Oznacza to, iż złożone wcześniej wypowiedzenie może stać się nieważne, jeżeli pracownica udowodni iż w okresie wypowiedzenia była już w ciąży.

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdy pracownica wypowiedziała stosunek pracy, a następnie w okresie wypowiedzenia zaszła w ciążę. W tym przypadku nie może cofnąć złożonego oświadczenia woli, ze względu na zajściew ciążę, gdyż w chwili jego składania nie działała pod wpływem błędu. W przypadku, gdy pracownica nie wiedziała o ciąży lub nie znała przysługujących jej uprawnień może uchylić się od złożonego oświadczenia woli w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę, powołując się na działanie pod wpływem błędu.Nie ma przy tym znaczenia czy błąd został wywołany przez pracodawcę, czy wiedział on o błędzie lub mógł go z łatwością zauważyć. Przeciwna interpretacja doprowadziłaby do ograniczenia szczególnej ochrony pracownicy w ciąży.

Ochrona przed wypowiedzeniem nie obejmuje pracownicy w ciąży zatrudnionej na okres próbny nieprzekraczający jednego miesiąca. Pewnej modyfikacji ulega ochrona pracownic w ciąży zatrudnionych na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy czy na okres próby powyżej jednego miesiąca. W takich okolicznościach, gdy umowa uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży zostaje ona z mocy prawa przedłużona do dnia porodu. Przedłużenie trwania umowy następuje z mocy samego prawa bez potrzeby składania przez strony jakichkolwiek oświadczeń, a szczególności oświadczenia pracodawcy. Stan ciąży pracownicy powinien być ustalony na podstawie zaświadczenia lekarskiego, przy czym nierzadko w praktyce występują problemy w zakresie ustalenia upływu wspomnianych trzech miesięcy ciąży. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 5 grudnia 2002, sygn. akt I PK 33/02 stwierdził, iż mając na uwadze zasadę prawa pracy wzmożonej ochrony pracownic ciężarnych, do określenia terminu upływu trzeciego miesiąca ciąży, o którym mówi art. 177 § 3 KP, wymaga jednolitego obliczania stanu ciąży w równej miary miesiącach księżycowych, które wynoszą po 28 dni.