Działając na podstawie art. 176 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, Rada Ministrów miała za zadanie opublikować i określić wykaz prac, które mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie kobiet ciężarnych, przebieg ich ciąży lub karmienie dziecka piersią. Praca przy komputerze została zakwalifikowana w rozporządzeniu jako jedna z prac wykonywanych w warunkach szkodliwych i dlatego podlega pewnym ustępstwom w regulacjach prawnych.

Podczas procesu rekrutacji, nieuniknionym jest ujawnienie potencjalnemu pracodawcy swoich danych osobowych. Warto jednak pamiętać, że zarówno kandydat ubiegający się o dane miejsce pracy, jak i zatrudniony już pracownik, nie jest zobowiązany do przekazania wszystkich swoich danych osobowych, a pracodawca nie jest uprawniony do żądania ujawnienia informacji ponad te, które ustawodawca wskazał w Kodeksie pracy, lub gdy prawo to wynika z innych przepisów prawa powszechnego.

W przypadku zawarcia umowy o pracę z kobietą w ciąży, nawet gdy rzeczywistą podstawą jej zatrudnienia była chęć uzyskania zasiłku macierzyńskiego, nie jest ani naganne, ani tym bardziej sprzeczne z prawem. Jeżeli zatrudnienie jest legalne, a praca była świadczona zgodnie z umową, kobiecie przysługują takie same prawa, jak innym pracownikom. Z punktu widzenia oceny sytuacji nie są ważne intencje zatrudnienia czy – co do zasady – jego długość, ale fakt, że zatrudnienie nie jest pozorne, co wiąże się jego faktyczną realizacją na mocy art. 22 § 1 k.p. Kluczowe jest to, aby doszło do wykonania przez pracownika pracy na rzecz pracodawcy, w warunkach podporządkowania pracowniczego, w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę, za którą pracownik powinien otrzymać należne mu wynagrodzenie za pracę (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 września 2000 r., II UKN 692/99). 

Pracodawca ma obowiązek zatrudnić pracownicę po urlopie wychowawczym na dotychczasowym stanowisku, a kiedy nie jest to możliwe – na stanowisku równorzędnym lub odpowiadającym jej kwalifikacjom, za wynagrodzeniem nie niższym niż przysługiwało jej przez urlopem, co wynika z art. 186[4]k.p. Sąd Najwyższy w wyroku z 5 lutego 1998 r. (I PKN 515/97) uznał, że pracą odpowiednią do kwalifikacji pracownika jest taka, która ich nie przekracza, ale też przy której te kwalifikacje znajdą zastosowanie, chociaż niekoniecznie w pełnym zakresie. Jeżeli te warunki są spełnione, pracodawca należycie wywiązał się z nałożonego na niego obowiązku. Warto również zauważyć, że jeżeli nie ma możliwości zatrudnienia pracownicy po powrocie z urlopu wychowawczego na dotychczasowym stanowisku, a jedynie na stanowisku równorzędnym lub odpowiadającym jej kwalifikacjom, to nie jest konieczne złożenie jej przez pracodawcę wypowiedzenia w zakresie warunków pracy i płacy.

Pracodawca zobowiązany jest udzielić ciężarnej pracownicy wcześniejszego urlopu macierzyńskiego, o ile złoży ona wniosek o rozpoczęcie tego urlopu przed porodem. Ustawodawca z dniem 22 lutego 2016 roku znowelizował Kodeks pracy, wprowadzając zmiany w zakresie m.in. urlopów dla rodziców. Największą zmianą, jaką niosą nowe przepisy, jest włączenie dotychczasowego dodatkowego urlopu macierzyńskiego do urlopu rodzicielskiego.

Czy drobne prace na rzecz małżonka prowadzącego działalność gospodarczą mogą być uznane za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej? Kiedy osoba współpracująca podlega oskładkowaniu ZUS?

Z dniem 2 stycznia 2016 roku w życie weszła nowelizacja Kodeksu Pracy, wprowadzająca zmiany w zakresie uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem. Jak od Nowego Roku zmieniły się urlopy rodzicielskie i macierzyńskie?

Nowy wymiar urlopu związanego z urodzeniem dziecka, proponowany w projekcie nowelizacji Kodeksu pracy ma zacząć obowiązywać za od 1 września br. Z nowych przepisów skorzystać mogą również osoby, które w dniu ich wejścia w życie przebywać będą na urlopie macierzyńskim, czyli te, które urodziły lub urodzą dziecko po 17 marca br.

Pracodawca musi mieć na względzie, iż nie wolno mu zatrudniać kobiet w ciąży przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Jest to zakaz bezwzględny wynikający z ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.). Zgoda pracownicy nie ma zatem żadnego znaczenia.

W momencie, gdy pracownica poinformuje pracodawcę o ciąży, Kodeks pracy (dalej: k.p.) nakłada na pracodawcę szereg obowiązków, które mają niejednokrotnie charakter bezwzględny, co oznacza iż nie mogą być uchylone nawet za zgodą pracownicy. Powyższe działanie ustawodawcy ma na celu otoczenie kobiet w ciąży szczególną ochroną, ze względu na ich wyjątkową sytuację, w jakiej się znalazły.