Obecnie zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby lub pobytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej, wystawiane na druku ZUS-ZLA, a potocznie nadal zwane L-4, winno być wystawione przez upoważnionego do tego lekarza, lekarza dentystę, felczera lub starszego felczera na odpowiednim druku, według wzoru załączonego do Obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 229). Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał ustawę zmieniającą ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W ramach zmienionych regulacji, zamiast tradycyjnych L-4, niebawem funkcjonować będą zwolnienia elektroniczne.
Zgodnie z art. 58 ustawy w obecnym stanie prawnym (tj. sprzed ww. nowelizacji) zaświadczenie lekarskie wystawiane jest z dwiema kopiami. Wystawiający zaświadczenie powinien przesłać jego oryginał w ciągu 7 dni od dnia jego wystawienia, bezpośrednio do terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jedną z kopii otrzymuje ubezpieczony, który jest zobowiązany dostarczyć ją pracodawcy, natomiast druga przechowywana jest u wystawiającego zaświadczenie przez okres 3 lat. Taka sytuacja powoduje, że obecnie w przypadku krótkookresowych zwolnień lekarskich kontrola ZUS jest praktycznie niemożliwa. Zanim zwolnienie trafi fizycznie do ZUS często kończył się okres, na który zostało wystawione. Według Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej wprowadzenie e-zwolnienia pozwoli wyeliminować ewentualne nadużycia. ZUS będzie mógł bowiem natychmiast zweryfikować wystawione zwolnienia.
Zgodnie z przyjętymi zmianami – od 2016 roku podmioty upoważnione przez ustawę do wystawiania powyższych zaświadczeń lekarskich będą zobowiązane do wystawiania elektronicznych zwolnień lekarskich. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępni system teleinformatyczny, za pomocą którego płatnik składek (tj. w szczególności pracodawca) będzie mógł uzyskać informacje o wystawionych zwolnieniach, które dotyczą jego pracowników. Płatnik zobowiązany będzie do stworzenia swojego profilu informacyjnego w systemie. Lekarz z kolei będzie zobowiązany do przekazania zaświadczenia na elektroniczną skrzynkę podawczą Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w ciągu 3 dni roboczych od momentu jego wystawienia. ZUS natomiast udostępni zaświadczenie lekarskie na profilu płatnika nie później niż w dniu następującym po dniu otrzymania zaświadczenia lekarskiego,
Zmiana ta bez wątpienia okaże się dużym ułatwieniem dla pracownika, gdyż nowe przepisy zwolnią go z obowiązku przekazywania papierowego zwolnienia pracodawcy.
Jak podnosi Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, na wniosek środowisk lekarskich, z tradycyjnych zwolnień będzie można korzystać jeszcze do 31 grudnia 2017 roku. Od 2018 roku, obowiązywać będzie już wyłącznie zaświadczenie lekarskie w formie elektronicznej.